Stara Octownia - Muzeum

Propozycja konkursowa budynku Muzeum Okręgowego w Lesznie obejmuje układ

funkcjonalno – przestrzenny w formie dwóch skrzydeł, spojonych wewnętrznym przeszklonym dziedzińcem. Budynek Starej Octowni tworzy autonomiczny architektonicznie obiekt, którego rozwinięciem jest nowe skrzydło muzeum. Zabieg ten, zgodnie z ideą, stanowi wyraźne podkreślenie dwóch różnych narracji architektonicznych na zasadzie kontrastu, ukazujące walory architektury z ubiegłego wieku na tle współczesnej formy architektonicznej. Nowe skrzydło muzeum charakteryzuje zdecydowana forma prostopadłościanu uformowanego schodkowo od strony północnej granicy terenu opracowania w sposób, nie przysłaniający sąsiedniej zabudowy mieszkaniowej, usytuowanej częściowo w granicy działek. Od strony wschodniej (ul. B. Chrobrego) bryła charakteryzuje się ścięciem równoległym do linii zabudowy wewnętrznej fasady budynku Starej Octowni. Rozwiązanie to stanowi swoiste zaproszenie przestrzenne do wewnętrznego dziedzińca kompleksu muzealnego.

Zaprojektowano dwa wejścia na centralny dziedziniec. Pierwsze od strony Al. Jana Pawła II prowadzące poprzez istniejący aneks wjazdowy (budynek bramny) do budynku octowni. Zaproponowano powiększenie i odtworzenie otworów bramowych – zgodnie z wytycznymi konserwatorskimi bez ich poszerzania i podnoszenia nadproży: jedna brama prowadzi na dziedziniec, druga do wydzielonej klatki schodowej, prowadzącej do bloku administracyjnego, zaprojektowanego na I piętrze zabytkowego budynku. Zaprojektowano również możliwość wejścia od strony ul. B. Chrobrego prowadzące bezpośrednio na dziedziniec muzeum. Pomieszczenia straży muzealnej oraz otwartej recepcji zaprojektowano na parterze istniejącego budynku octowni, bezpośrednio przy wejściu południowym (pom. ochrony) z bardzo dobrą widocznością i lokalizacją dla recepcji, która poprzez nowe łukowe otwarcia w istniejących ścianach stanowi czytelny, punkt w przestrzeni dziedzińca. Zaprojektowane otwory nawiązują wymiarami do istniejących otworów w budynku bramnym. Na parterze istniejącego budynku zaprojektowano ogólnodostępną przestrzeń mieszczącą kawiarnię, sklep muzealny oraz przestrzeń odpoczynku i relaksu. Bardzo ważnym przestrzennym akcentem jest pozostawienie dwukondygnacyjnej narożnikowej przestrzeni „pod wieżą”, w której umieszczono historyczne drewniane schody. Schody te prowadzą do bloku edukacyjnego zaprojektowanego na I piętrze, istniejącego budynku w skrzydle od strony ul. B. Chrobrego. Na parterze części istniejącego budynku od strony wschodniej, pod blokiem edukacyjnym, zaprojektowano zamkniętą salę wystaw czasowych. Sala ta, zgodnie z ideą, zostanie przeszklona szkłem bezprofilowym od strony przestrzeni ogólnodostępnej i stworzy atrakcyjną, zrekonstruowaną industrialną przestrzeń Starej Octowni z odrestaurowanym sufitem drewnianym, odkrytymi murami ceglanymi, wyeksponowanymi słupami żeliwnymi oraz posadzką przemysłową. Ta część budynku ma stanowić dla Zwiedzającego, zgodnie z zamierzeniem koncepcyjnym, atrakcję architektoniczną nacechowaną klimatem i detalami industrialnymi.

Wjazd do nowej części muzeum zaprojektowano od strony ul. Bolesława Chrobrego. Na parterze zaprojektowano halę garażową z parkingiem ogólnodostępnym, a dalej wydzieloną część strefy dostaw, łącznie z pomieszczeniami towarzyszącymi, a także pomieszczenia pracowni digitalizacji i konserwacji. Część strefy dostaw oraz konserwacji posiada bezpośredni, niezależny dostęp do pomieszczeń na wyższych piętrach, poprzez klatkę schodową oraz dźwig towarowo- osobowy.

Na I piętrze zaprojektowano dwie największe sale ekspozycyjne: Dzieje Leszna i tradycji mieszczańskich oraz przestrzeń malarstwa polskiego. Na drugim piętrze zaprojektowano salę multimedialną, salę malarstwa portretowego, rzemiosła artystycznego, oraz salę Etno-eko, która posiada wyjście na zewnątrz na schody zewnętrzne prowadzące na taras widokowy. Na II piętrze znajduje się również wydzielona, zamknięta część muzeum, na którą składają się pomieszczenia: archiwum, magazyn biblioteki, czytelnia oraz zaplecze socjalne pracowników ochrony ekspozycji. Do tych pomieszczeń możliwy jest również kontrolowany dostęp osób z zewnątrz.

Strefa sal wystawowych posiada niezależną komunikację pionową wyłącznie dla pracowników muzeum poprzez wydzieloną klatkę schodową oraz dźwig towarowo- osobowy, o wymiarach dostosowanych do transportu eksponatów muzealnych.

Sercem kompleksu jest wewnętrzny dziedziniec, spajający wszystkie bloki funkcjonalne. W przestrzeń dziedzińca wkomponowano charakterystyczny układ biegów schodowych, które prowadzą, poprzez system kontroli dostępu, do sal ekspozycyjnych na I i II piętrze. Schody umożliwiają również dostęp do zewnętrznej części ekspozycji, zlokalizowanej na zielonym dachu budynku (roof top). Zaprojektowany system biegów schodowych zapewnia niezależny dostęp na dach przy jednoczesnej kontroli ze strefy recepcji oraz ochrony budynku.

Poszczególne biegi schodówwykonanych w konstrukcji monolitycznej, żelbetowej wykończone blachą aluminiową, oplatające atrium oraz elewację zewnętrzną nowej części stanowią swoistą rzeźbiarską opowieść o budynku, której kulminację stanowi punkt widokowy wysunięty poza obrys tarasu. Przestrzeń dachu stanowi niezależną przestrzeń, umożliwiającą organizację ekspozycji plenerowych, a ukształtowanie ścieżek komunikacyjnych ukierunkowuje uwagę Zwiedzającego na charakterystyczne punktypanoramy miasta, takiejak: Ratusz, Bazylikapw. Św. Mikołajai Kościół- ParafięŚw. Jana Chrzciciela.